Oprowadzanie filozoficzne po wystawie 45. BIENNALE MALARSTWA BIELSKA JESIEŃ 2021
czwartek, 13 stycznia 2022, o godzinie 18.00
Spotkanie z cyklu oprowadzań filozoficznych – O wizji końca antropocenu i nie tylko. Na przykładzie wybranych obrazów, w scenerii dobiegającej końca wystawy Bielska Jesieni 2021, widzów oprowadzać będzie Jarosław Hess – filozof.
Filozoficzne oprowadzanie po wystawie będzie ostatnim akcentem prezentowanej od 30 października ubiegłego roku finałowej wystawy 45. Biennale Malarstwa Bielska Jesień 2021. W czwartek, 13 stycznia 2022 roku o godz. 18.00, widzów oprowadzi filozof Jarosław Hess, skupiając się na wybranych pracach, odzwierciedlających egzystencjalne postawy artystów.
Jedną z omawianych prac będzie z pewnością tryptyk „Game over” Tomasza Kulki, któremu jury biennale przyznało Grand Prix Bielskiej Jesieni 2021.
Anna Markowska, przewodnicząca jury, pisze o nagrodzonym obrazie w swoim tekście zatytułowanym „The game is never over, Tom”, zawartym w katalogu biennale :
(…) praca „Game over” Tomasza Kulki to monumentalna wizja końca antropocenu. (…) W fantasmagorii malarza pragnący znaleźć schronienie w roślinnym mutancie ludzie są jak owady lub kolce kaktusa. Z pewnością nie są ani źródłem pozytywnych metafor, ani władcami świata. Nie mają też boga, który stworzył ich na swoje podobieństwo, ustanawiając analogię nakazującą nieustanne zbliżanie i upodobnianie się do niego. Dlatego ludzie, niebędący ani miarą, ani analogią czegokolwiek, roją się, wypadają niezdarnie z korpusu roślinnego golema, ześlizgują się z monstrualnych liści. Na próżno próbują się uratować przed upadkiem, chwytając za ręce i tworząc homoidalne pajęczyny zwisające nad przepaścią, między gałęziami-mackami Boga-Chwastu. Nowy/stary posthumanistyczny świat w postaci niezbornego montażu jakby prowizorycznie zaszczepionych i złączonych bulw, łodyg oraz owocni lewituje w złotej przestrzeni. Po prostu jest, nie głosząc przykazań, norm i dogmatów. (…)
Jarosław Hess – ukończył filozofię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Był założycielem i prezesem Stowarzyszenia Uwaga Kultura,
a także pomysłodawcą i współtwórcą Ośrodka Kreatywności Obywatelskiej. Od ponad dziesięciu lat prowadzi w Bielsku-Białej spotkania dyskusyjne Kawiarni Filozoficznej, a od kilku lat także spotkania Klubu Książki przy Bibliotece Pedagogicznej w Bielsku-Białej.
Oprowadzanie jest otwarte, odbywać się będzie jeszcze w scenerii wystawy, której prezentacja w Galerii Bielskiej BWA dobiegła już końca.
***
Spotkanie podsumowujące konkursy na recenzję oraz animacje
12 stycznia 2022 roku o godzinie 11.30
Spotkanie adresowane do osób zainteresowanych sztuką pisania recenzji, w szczególności uczestników Konkursu na recenzję obrazu wybranego
z wystawy finałowej 45. Biennale Malarstwa Bielska Jesień 2021 oraz Konkursu na animacje i filmy poklatkowe odnoszące się do bieżącej edycji biennale.
Spotkanie z udziałem uczestników obu konkursów – młodzieży z Zespołu Sztuk Plastycznych wraz z opiekunami – polonistką Jadwigą Jarosz
i nauczycielką przedmiotów artystycznych, fotografką Joanną Chudy, a także autorem wykładu na temat sztuki pisania recenzji, i jednocześnie jurorem oceniającym konkurs – polonistą Krzysztofem Płatkiem. Na spotkaniu zostaną pokazane wszystkie animacje, wraz z przedstawieniem ich autorów, będą omówione prace, spośród których trzy, najlepiej ocenione, zostaną odczytane.
Krzysztof Płatek, podczas wykładu
Wszystkie zgłoszone do konkursu animacje można obejrzeć w kafelku Filmy, lub na stronie archiwalnej Bielskiej Jesieni: bielskajesien.pl /edycje/2021/repozytorium plików/animacje.
***
WYKŁADY
Taras Gembik – Oprowadzanie w języku ukraińskim po wystawie 45. Biennale Malarstwa Bielska Jesień
Екскурсія українською мовою по виставці 45-го Бієнале живопису Бєльська Осінь
sobota, 18 grudnia 2021, godz. 18.00. Wstęp wolny!
Taras Gembik podczas oprowadzania wystawy Bielska Jesień 2021, fot. K. Morcinek
Galeria Bielska BWA zaprasza do zwiedzenia wystawy finałowej tegorocznej Bielskiej Jesieni i na oprowadzanie w języku ukraińskim. Wywodzący się
z Ukrainy mieszkańcy Bielska-Białej, w swoim ojczystym języku usłyszą opowieść o polskim malarstwie współczesnym, o tym, co nurtuje artystów, jakie treści przenoszą na płótna w trudnych realiach XXI wieku, zobaczą także obrazy trojga młodych artystów pochodzących z Ukrainy, absolwentów polskich uczelni artystycznych.
Oprowadzać będzie Taras Gembik – pracownik kultury, performer, pochodzący z Wołynia na Ukrainie (urodził się w 1996 roku w Kamieniu Koszyrskim). Jest Ukraińcem i Polakiem. Współpracuje z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie; od trzech lat oprowadza po wystawach, tłumacząc sztukę na język osobistej empatii i piękna, w którym znikają granice. Współtworzy kolektyw „BLYZKIST” (Bliskość), skupiający się na tworzeniu wielopoziomowej wspólnoty osób z doświadczeniem migracji.
Na antenie społecznościowego Radia Kapitał, w ramach cyklu Sami SVOI, prowadzi „Praktyki lingwistyczne”, w trakcie których czytuje poezję ukraińską, recytuje także własne wiersze.
W Bielsku-Białej mieszka kilkanaście tysięcy Ukraińców. Pochłania ich głównie praca, ale nie brak też działań integrujących społeczność ukraińską oraz przedsięwzięć podejmowanych wspólnie z bielszczanami. Wsparcia udziela im działający w Bielsku-Białej Ośrodek Integracji Obcokrajowców „myBB”. Diecezja bielsko-żywiecka udziela Ukraińcom pomocy duchowej, umożliwiając uczestnictwo w nabożeństwach prawosławnych i cyklicznych modlitwach w bielskich kościołach.
Taras Gembik podczas oprowadzania wystawy Bielska Jesień 2021, fot. K. Morcinek
Wśród 84 artystek i artystów, których prace jury zakwalifikowało do wystawy finałowej Bielskiej Jesieni 2021, wybierając ich pośród 845 twórców, którzy nadesłali prace na konkurs, jest troje młodych artystów pochodzących z Ukrainy: urodzona w Kijowie Veronika Hapchenko – absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie (2021), Pavlo Kazmin, urodzony w Czortkowie na Ukrainie, absolwent ASP w Katowicach (2021) oraz Hanna Shumska, urodzona w Chervonogradzie na Ukrainie absolwentka Wydziału Malarstwa i Rysunku Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu.
Ich prace zostały zauważone i wyróżnione: Veronika Hapchenko otrzymała wyróżnienie regulaminowe jury oraz wyróżnienie jednego z najważniejszych pism o sztukach wizualnych, Magazynu „SZUM” a Hanna Shumska została wyróżniona przez wrocławski kwartalnik – Pisma Artystyczne „Format”.
***
Michał Zawada – Uczenie niemożliwego. Jak akademie uczą dziś malarstwa?
środa, 15 grudnia 2021, godz. 18.00, Galeria Bielska BWA
Wstęp wolny!
Michał Zawada i Veronika Hapchenko podczas oprowadzania po wystawie, fot. K. Morcinek
Wykład Michała Zawady, artysty i nauczyciela akademickiego krakowskiej ASP, jurora obecnej edycji Bielskiej Jesieni.
Dr hab. Michał Zawada, zasiadał w pięcioosobowym gronie jury tegorocznego 45. Biennale Malarstwa Bielska Jesień 2021. Obok pozostałych ekspertów malarstwa współczesnego w gronie jury: prof. Anny Markowskiej (przewodniczącej), Andy Rottenberg, Agaty Smalcerz i Jarosława Flicińskiego, wybierał laureatów nagród i wyróżnień bielskiego konkursu. Uczestniczył w towarzyszącym biennale panelu dyskusyjnym pt. „Rynek sztuki, czyli o co toczy się gra?”, prowadzonym przez Bognę Świątkowską, redaktor naczelną magazynu „Notes Na 6 Tygodni”, oraz w otwartym oprowadzaniu jurorskim po wystawie finałowej Bielskiej Jesieni.
Michał Zawada jest artystą wizualnym, nauczycielem akademickim w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, historykiem sztuki.
Urodził się w 1985 roku w Krakowie. Absolwent Wydziału Malarstwa ASP im. Jana Matejki w Krakowie w pracowni prof. Andrzeja Bednarczyka (2010). Historię sztuki studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Twórczość w dziedzinie malarstwa, fotografii i wideo. Mieszka i pracuje
w Krakowie.
***
WARSZTATY ARTYSTYCZNE Z FINALISTAMI BIENNALE
kierowane do dzieci, młodzieży i osób dorosłych.
Kasia Kmita – Papier, klej, nożyce. Warsztaty z dawnej techniki wycinanki
12 grudnia (niedziela), w godz. od 11.00 do 13.00.
Katarzyna Kmita, Arsenał, 2020, papier kolorowy, akryl, klej, 96 x 135, fot. z archiwum artystki
Warsztaty z wycinanki maja na celu pobudzić kreatywność uczestników pod wypływem inspiracji zaczerpniętych z ludowej kultury, a także przybliżyć ich charakterystyczne cechy formalne i treściowe. Poznanie, w czasie trwania warsztatów, niszowej i często już zapomnianej rodzimej techniki wycinanki, ma na celu pobudzenie w uczestnikach własnych poszukiwań niekonwencjonalnych rozwiązań. Kontakt z precyzyjną pracą przy wycinaniu pozwala na skupienie i na wyciszenie.
Kasia Kmita podczas warsztatów w Galerii Bielskiej BWA, fot. G. Cybulska
Kasia Kmita – malarka i artystka wizualna. W 1996 roku ukończyła malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu. Jej prace były pokazywane na wielu wystawach w Polsce, np. w ramach „Bielskiej Jesieni” czy na wrocławskim Przeglądzie Sztuki „Survival”, oraz za granicą – w Wenecji, Berlinie, Bremie i Amsterdamie. Wybrane wystawy indywidualne: „Ćwiczenia z wyobraźni” w Muzeum Architektury we Wrocławiu (2021), „Foyer”
w warszawskim kinie Muranów (2020), „Must have it” w BWA we Wrocławiu (2011) i BWA w Bielsko-Białej (2012). Otrzymała szereg nagród, m.in. nagrodę Ministra Kultury i Sztuki „Promocje” (1996), nagrodę rektora Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu w Konkursie im. Eugeniusza Gepperta (1998) czy nagrodę na Biennale Sztuki Młodych „Rybie Oko” (2006) za serię prac łączących elementy polskiego folkloru i popkultury. Magazyn „Łossskot” wyróżnił ją tytułem „Najciekawszej postaci kultury 2007 roku”. Trzykrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2011, 2017 oraz 2020 – w ramach programu „Kultura w sieci”).
W swojej twórczości posługuje się techniką wycinania z papieru, którą nawiązuje do bogatej tradycji i rodzimego folkloru, rozwijając ją poprzez użycie farb i zmianę formatów, jednocześnie pragnąc ocalić ją od zapomnienia. W barwnych kompozycjach zawiera spostrzeżenia na temat współczesnej kultury, trendów, stylu życia, przemian zachodzących w społeczeństwie. Autorkę pasjonuje psychika człowieka i jego indywidualizm – analizuje pragnienia oraz mechanizmy rządzące ludzkim zachowaniem, a dzięki specyficznej technice, którą stosuje, powstają niepowtarzalne portrety.
www.kasiakmita.com , www.kodry.kasiakmita.com
***
Adam Kozicki – Warsztaty ze złego malowania
11 grudnia (sobota), w godz. od 12.00 do 14.00
Spotkanie z laureatem III Nagrody – Dyrektora Galerii Bielskiej BWA obecnej, 45. edycji Biennale Malarstwa Bielska Jesień 2021
Adam Kozicki na tle swojej pracy, fot. K. Morcinek
,,Złe" malarstwo jako termin zaistniało za sprawą kuratorki i krytyczki sztuki Marcię Tucker, która to w ten sposób określała obrazy celowo okazujące brak szacunku dla najnowszych stylów malarskich. Złe malowanie nie oznacza jednak, że jest to malarstwo pozbawione kompetencji, ale jest to pewien sposób na uwolnienie się z rutyny przyzwyczajeń. Kiedy próbujemy malować ,,dobrze" istnieje spora szansa na to, że wpadniemy w pułapkę odtwarzania kanony historii sztuki. Na naszych warsztatach będzie nam zależało na tym, żeby zanegować swoje intuicje. Nie będziemy liczyć na to, że wyniesiemy z zajęć wartościowe dzieło sztuki. Możemy się jednak spodziewać, że w ten sposób uda nam się dojść do czegoś nowego, na co byśmy w innych warunkach nie wpadli.
Adam Kozicki
Adam Kozicki prowadzi warsztaty w Galerii Bielskiej BWA, fot. G. Cybulska
Adam Kozicki urodził się w 1992 roku w Warszawie. Jest absolwentem Wydziału Grafiki oraz Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych
w Warszawie. Uzyskał dyplom w pracowni prof. Jarosława Modzelewskiego oraz Pracowni Działań Przestrzennych prof. Mirosława Bałki (2021).
Współtwórca nieistniejącej już Galerii Kiedyś to Będzie, która zdobyła wyróżnienie w konkursie Młode Wilki (2019). Finalista 19. edycji konkursu Artystyczna Podróż Hestii (2021).
Autor wystawy indywidualnej „too late for late capitalism & STUDIO TATUAŻU IM. LESZKA BALCEROWICZA” w Alterpose Studio (Warszawa, 2021).
Uczestnik wystaw zbiorowych, m.in.: „Skutki pandemii: sny” w Galerii Serce Człowieka (Warszawa, 2020); „Nec Temere Nec Timide” w Galerii Pawlacz (Gdańsk, 2020); „Witamy w piekle #5” w Galerii Śmierć Frajerom (Warszawa, 2019); „Ciało pedagogiczne” w Galerii Raster (Warszawa, 2019); jako student pracowni gościnnej prowadzonej przez Dominikę Olszowy brał udział w projekcie „Sandra w trawie” na placu S. Małachowskiego przed Zachętą – Narodową Galerią Sztuki (2020) oraz „Rajski student śpi z człowiekiem w grobie, bo nigdy wcześniej tego nie robiła” w CSW Zamek Ujazdowski (2020).
(...) Tak się złożyło, że moje najlepsze lata w życiu przypadły na znaczący moment w historii – na horyzoncie pojawiła się gorzka rewizja okresu transformacji, dotychczas wszechobowiązującą narracja neoliberalna uległa gwałtownemu wyczerpaniu, a pojęcie prekarności określiło moją przyszłość jako najprawdopodobniejszą z możliwych. Koniec historii został niejako odwołany, ale z odsieczą przyszła katastrofa ekologiczna (...). Najlepsze lata mojego życia ostatecznie rozegrały się w najlepszych czasach do życia, o czym dobitnie przekonałem się, pracując na czarno w małej gastronomii, płynnie łącząc obowiązki uczelniane z pracą zarobkową. W takich właśnie warunkach, dodatkowo uzupełnionych kolejnymi lockdownami, powstawał cykl malarski „too late for late capitalism” oraz „STUDIO TATUAŻU IM. LESZKA BALCEROWICZA”.
www.adamkozicki.tumblr.com
***
Martyna Borowiecka-Mikuszewska – Podróż przez malarskie rytuały
4 grudnia 2021 roku, w godz. 11.00 – 13.00
Martyna Borowiecka-Mikuszewska, Three sisters, 2021, olej na płótnie, 170 x 115, fot. z archiwum artystki
Czy istnieje pewna formuła umożliwiająca poznanie tajników sztuki malarskiej?
Sposób na rozszyfrowanie jej tajemnic?
Od dawien dawna próbowano uchwycić uniwersalną zasadę powstania idealnego dzieła. Narzuca się pytanie czy to w ogóle jest możliwe?
Sztuka jest chłonną dziedziną, lubiącą przeobrażenia i niestandardowe rozwiązania. Daje pole manewru każdemu, kto pozwoli sobie na otwartość
i zaufanie dla tego, co nowe i nieprzewidywalne. Jednak jak każda tajemna praktyka posiada swoje własne rytuały, manualne aktywności pozwalające uporządkować początkowy chaos myśli, obaw i ekscytacji twórczych.
Tym właśnie się zajmiemy, porządkowaniem procesu twórczego, uwalniając tym samym spontaniczną kreatywność.
Aby coś nas zaskoczyło, aby uruchomiła się kreacja, należy odpowiednio przygotować się na jej nadejście.
W trakcie warsztatu zostanie przybliżony i omówiony przebieg komponowania obrazu na podłożu malarskim, a ceremoniał malarski wzbogacimy
o nowe umiejętności przenoszenia, zabezpieczania i przygotowania do rozpoczęcia nieskrępowanego procesu malarskiego.
Zapraszam do uczestnictwa każdego, kto kocha sztukę, czuje potrzebę wyrażania się obrazem, a przede wszystkim zapragnie zagłębić się w tajemne rytuały wzięte bezpośrednio z pracowni malarskich.
Martyna Borowiecka-Mikuszewska – warsztaty w Galerii Bielskiej BWA, fot. G. Cybulska
Martyna Borowiecka-Mikuszewska urodziła się w 1989 roku w Kielcach. W 2013 roku ukończyła studia na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Dyplom z malarstwa w pracowni prof. Adama Wsiołkowskiego (2013). W 2019 roku uzyskała stopień doktora na tej samej uczelni.
Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2018), programu „Kultura odporna” Miasta Krakowa (2020), Fundacji Grazella im. Marii Anny Siemieńskiej (2014) oraz Stypendium Twórczego Miasta Krakowa (2014).
Laureatka Grand Prix MKiDN w VII Triennale z Martwą Naturą (Sieradz, 2015); Grand Prix – Nagrody Prezydenta Miasta Kielce w konkursie „Przedwiośnie” (Kielce, 2019); II Nagrody w I Biennale Lubelska Wiosna (Lublin, 2021).
Autorka wystaw indywidualnych, m.in.: „Pearl Earring, Tear Drop (stuffy sweet)” w Pilipczuk Gallery (Kopenhaga, 2020). Uczestniczka wystaw zbiorowych, m.in.: „Farba znaczy krew. Kobieta, afekt i pragnienie we współczesnym malarstwie” w Muzeum Sztuki Nowoczesnej (Warszawa, 2019);
„A jeśli ciemność to nie tylko czerń, to czym innym może jeszcze być?” w Bałtyckiej Galerii Sztuki Współczesnej (Słupsk, 2020); „Celebrity” w Galerii Szara Kamienica (Kraków, 2020); wystawy finałowej 44. Biennale Malarstwa Bielska Jesień 2019.
www.martynaborowiecka.com
Na swoich obrazach Martyna Borowiecka odtwarza atmosferę z książki „Piknik pod Wiszącą Skałą” Joan Lindsay. Ciała jej bohaterek zapadają się pod ziemię, zostają pożarte, chowają się, unieruchamiają, zamierają albo uciekają. Dla malarki sensy poszczególnych działań zbiegają się w wielu punktach: najważniejsze jednak jest pytanie o kobietę. Jej rolę, powinność, zasadność jej działań. Wydaje się, że jest ona dla artystki swoistym kodem, kluczem dostępu do rzeczywistości, pretekstem do utrzymania balansu pomiędzy „światem duchów”, „krainą wyobrażeń” a rzeczywistością. Budowanie opowieści o tym niezwykłym doświadczeniu jest pretekstem do utrzymywania odbiorcy w stanie ekscytującego zagubienia, poszukiwań i rozedrgania. Malarstwo jest w ujęciu Borowieckiej działalnością niebezpieczną, odstającą od normy, powstaje w przemyślanym, lecz lekko nadrealnym uniesieniu
– jej obrazy są wyrzutem sumienia, paznokciem drapiącym po skórze, pytaniem bez odpowiedzi.
Marta Kudelska
***
Stach Szumski – Ewolucja piktogramów: od neandertalskiego wzornictwa abstrakcyjnego
do współczesnych logotypów
27 listopada w godz. od 14.00 do 16.00
Stach Szumski, Konstruktywizm bezrefleksyjny II, akryl na płótnie, 130 x 150 cm, fot. archiwum artysty
Warsztat został poprzedzony krótkim wykładem ukazującym przykłady funkcjonowania różnego rodzaju znaków uważanych za najstarsze próby wyrażania myśli, petroglifów i piktogramów, gdzie każdy obrazek, rysunek, symbol oznaczał przedstawione pojęcie. Prowadzący nawiązał do ewolucji systemu znaków składających się na hieroglify egipskie, pismo klinowe, czy pierwsze w historii, fenickie pismo alfabetyczne. Na przykładzie logo Mitsubishi wspomniał o genezie znaku towarowego.
W części praktycznej uczestnicy warsztatu skupili się na działaniach koncepcyjnych – stworzeniu szkiców znaków heraldycznych, rodowych, własnościowych, czy też logo przyszłej firmy.